Làm thế nào để trẻ hứng thú hơn với việc học toán?

Toán là môn học yêu thích của những bé có khả năng sáng tạo và tư duy tốt. Tuy nhiên, những bé lười tư duy đôi khi toán học là môn học thử thách lớn. Chính vì thế, bé không thích học toán và thường viện ra các lý do để trốn tránh môn toán. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ khơi gợi lên các biện pháp giúp kích thích bé nhà bạn ham học toán hơn.

Lúc trẻ còn bé, cho trẻ làm quen dần với tập đếm

Lúc bé vừa biết nói bập bẹ, các mẹ luôn có suy nghĩ là con còn nhỏ quá nên dạy đếm lúc này là công cốc. Thế nhưng, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng, việc cho bé làm quen với môn tập đếm lúc bé là tạo nền tảng để bé sáng tạo và tư duy hơn. Đồng thời, tạo nền tảng cho bé đam mê môn toán.

Ở giai đoạn này, bé chỉ biết quan sát mà chưa thể làm theo nên chính ba mẹ là người làm nên thói quen cho bé. Cụ thể, mỗi ngày khi chơi cùng con hãy đếm các vật dụng quen thuộc trong nhà, ví dụ như đếm chiếc đũa, đếm chén ăn cơm, đếm ngón tay và ngón chân, hay đếm bậc cầu thang, thậm chí là đếm xem trong nhà có bao nhiêu thành viên…

Cha mẹ hãy lặp đi lặp lại bài đếm để trẻ có thể ghi nhớ và dần dần tạo nên thói quen thích đếm trong trẻ. Khi đếm, ba mẹ nên đếm chậm và đưa song song lên mắt con để con quan sát rõ hơn. Với những trẻ 3 tuổi trở lên thì sau khi đếm, mẹ yêu cầu cho bé đếm lặp lại, còn những bé nhỏ hơn thì không thể.

Cho trẻ biết về kích thước và hình dáng của đồ vật trong nhà

Để kích thích sự tò mò và niềm đam mê học toán trong trẻ, phụ huynh hãy cùng trẻ đoán các kích thước của các đồ vật xung quanh nhà. Không chỉ giúp trẻ yêu thích học toán mà đây còn là kích thích trí sáng tạo và quan sát trong trẻ, giúp trẻ thông minh hơn.

Các mẹ có thể đố con rằng: “chiếc bàn nhà mình có chiều cao bao nhiêu và chiều dài bao nhiêu?” Hoặc “bây giờ mẹ cùng con đi đo xem chiếc giường nhà mình có kích thước bao nhiêu nhé!”… Với các bé nhỏ tuổi thì bạn có thể mua các mẫu hình tròn, hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác và đổ chung lại với nhau rồi yêu cầu bé phân biệt hình dạng và sắp xếp chúng theo từng nhóm có hình giống nhau.  

Ngoài việc đoán đồ vật thực tế, các bố mẹ cũng nên mua sách hình học với các hình khối, hình dạng, kích thước và cùng bé tô màu, phân biệt hình dáng… Điều này sẽ giúp bé hứng thú với việc học toán hơn.

Dạy trẻ tập xem đồng hồ

Khoa học đã chứng minh được rằng, nếu lúc nhỏ bạn dạy bé cách xem đồng hồ thì lớn lên bé sẽ ham học toán hơn. Bởi đồng hồ là những con số, kim chỉ giờ, kim chỉ phút và kim chỉ giây, khi làm quen xem đồng hồ đòi hỏi bé phải quan sát kim chạy và tính toán để cho ra số giờ đúng nhất.

Khi dạy cho bé cách xem đồng hồ, các mẹ nên dạy con dãy 12 con số và ý nghĩa của những con số ở đồng hồ. Lấy thời gian biểu của con để dạy, ví dụ bé dậy lúc 7h sáng thì kim dài chỉ số bao nhiêu và kim ngắn chỉ số bao nhiêu. Dạy theo thời gian biểu và những thói quen sinh hoạt của con sẽ giúp con nhanh hiểu và nhớ lâu hơn.

Sau khi con xem được đồng hồ, cha mẹ hãy ra những bài tập cộng trừ cho con. Ví du: “7h sáng con vào học, bây giờ là 6h15 vậy con còn bao nhiêu thời gian nữa để không bị trễ học nhỉ?”, hoặc “21h là con đi ngủ, bây giờ là 20h30 vậy còn bao nhiêu thời gian nữa là con lên giường ngủ”. Các  bạn có thể áp dụng các câu hỏi này ở bất cứ nơi đâu, có thể là trước giờ đi học, khi đi chơi công viên, đi siêu thị… Dần dần bé sẽ quen với việc tính toán và ham học toán hơn.

Cho trẻ chơi các trò chơi tính toán

Cách đơn giản nhất kích thích trẻ ham học toán và học toán giỏi hơn là dạy cho bé chơi các trò chơi như đoán số, đoán cân nặng, tạo hình,…

Đối với trẻ đã quen đêm và nhận biết được các mặt chữ số, các mẹ nên cho trẻ chơi trò đếm dãy số rồi hỏi số lớn và số bé. Ví dụ, cho trẻ đếm từ 1 đến 10 rồi hỏi ngược lại trẻ số 8 với số 9 thì số nào lớn hơn, hoặc số 5 lớn hơn những số nào hay bé hơn những số nào.

Cách thú vị hơn là cha mẹ cùng bé đoán xem các đồ dùng trong gia đình mình có trọng lượng bao nhiêu. Ví dụ, hỏi xem cân nặng của con chó, con mèo rồi hỏi bé con nào nặng hơn?…

Phụ huynh cũng có thể cùng bé chơi trò cắt một chiếc bánh thành nhiều phần tương ứng với bao nhiêu người ăn. Ví dụ, khi cả nhà chuẩn bị ăn bánh trung thu bạn yêu cầu con đếm trong nhà có bao nhiêu thành viên và cắt bánh sao cho mỗi người trong gia đình có một phần bánh. Đây là cách dạy vừa tạo cho bé sự quan sát tốt, biết cách tính toán mà còn tạo không khí vui vẻ cho cả gia đình, giúp bé trở thành trung tâm để bé thấy mình quan trọng hơn và nỗ lực không ngừng.

Cho bé đọc thơ hoặc hát những bài có con số

Những bài hát hoặc thơ có lồng ghép các bài toán đơn giản, với các gieo vần hay âm điệu lên xuống sẽ tạo sự hứng thú học toán trong bé. Ví dụ như bài hát Tập Đếm: “1 với 1 là 2, 2 với 2 là 4, 4 với 1 là 5, 5 ngón tay thật đều…”. Khi hát, bạn nên chỉ cho bé cách dùng ngón tay để minh hoạ.

Hy vọng những cách mà chúng tôi vừa gợi ý trên sẽ tạo thêm hứng khởi giúp bé đam mê học môn toán hơn, biến môn toán với những con số và công thức khô khan thành niềm vui và sự sáng tạo không ngừng.

5 kỹ năng toán học trẻ cần biết trước khi vào mẫu giáo

Bố mẹ có thể giúp trẻ hiểu khái niệm toán học cơ bản thông qua đếm số đồ chơi hay bước chân.

Phụ huynh đóng vai trò quan trọng trong việc dạy toán cho con từ sớm, thông qua các hoạt động hàng ngày. Điều này giúp xây dựng kỹ năng cho trẻ, làm nền tảng cho quá trình học tập về sau.

1. Đếm số và lực lượng

Theo tiêu chuẩn của bang Maryland (Mỹ), trẻ được kỳ vọng sẽ chứng tỏ được kỹ năng đếm số đơn giản trước khi vào mẫu giáo. Cụ thể, trẻ cần đếm được đến 20, sắp xếp thẻ đánh số, xác định số lượng của một nhóm nhỏ mà không cần phải đếm, hiểu rằng số lượng của một nhóm sẽ không thay đổi dù các vật được sắp xếp theo trật tự nào.

Trẻ cũng cần nắm được lực lượng (số phần tử có trong tập hợp), có nghĩa chúng nên hiểu rằng vật cuối cùng được đếm đại diện cho số lượng các vật trong tập hợp.

Trẻ học toán thông qua trò chơi. Ảnh: The Children’s Courtyard

Kỹ năng này rất dễ đạt được, thông qua việc tập đếm số đồ chơi phải dọn dẹp hay số bước chân từ nhà bếp tới phòng ngủ. Phụ huynh có thể chỉ các con số trên đồng hồ hay điện thoại để trẻ làm quen.

Khi vào cửa hàng tạp hóa, bạn hãy yêu cầu trẻ tìm các con số nhất định. Khi đi xe trên đường, bạn hãy bảo con đọc các con số trên biển số xe hoặc đếm xem có bao nhiêu xe đi qua.

Những trò chơi, hoạt động liên quan đến việc đếm to như nhảy dây, nhảy lò cò hoặc vỗ tay cũng giúp nuôi dưỡng kỹ năng này.

2. Phép tính và tư duy đại số

Học sinh mẫu giáo thường phải làm các phép tính cộng trừ đơn giản bằng cách sử dụng các đồ vật. Phụ huynh có thể để con làm quen với nhiệm vụ này mỗi ngày, chẳng hạn như lấy đúng số lượng đĩa và nĩa được yêu cầu khi dọn bàn cho bữa tối.

Ngôn ngữ nói với trẻ rất quan trọng, nên lồng yếu tố toán học vào đó, ví dụ: “Chúng ta cần bao nhiêu chiếc đĩa nữa nhỉ?”. Trong khi chơi đùa, bạn có thể sử dụng đồ chơi và nói những câu như: “Mẹ sẽ đưa cho con một trong những chiếc xe của mẹ. Con hãy tính xem bây giờ con có bao nhiêu chiếc nhé”.

3. Số và phép tính trong phạm vi 10

Đếm ngón tay, ngón chân, tiền hay đồng xu là cách hợp lý để trẻ ghi nhớ các số từ 1 đến 10. Bạn có thể cùng chơi đồ hàng với trẻ, dùng đồng xu để mua đồ chơi với số lượng xu khác nhau cho mỗi món. Trong lúc chơi, cả hai hãy thảo luận về số lượng đồ chơi có thể mua được khi có 10 xu.

4. Đo lường và phân loại

Học sinh mẫu giáo sẽ phải sắp xếp đồ vật theo đặc điểm của chúng (hình dạng, màu sắc và kích thước), hoặc xác định đặc điểm giúp đồ vật được phân chia theo nhóm. Các em cũng phải sắp xếp đồ vật bằng một số đặc điểm đo lường nào đó, chẳng hạn từ lớn hơn đến bé hơn.

Bố mẹ có thể dạy trẻ về đo lường từ sớm trong nhà bếp thông qua việc sử dụng thìa hoặc cốc. Trẻ cũng có thể phân loại thìa đũa, quần áo vừa khô hay đồ chơi trước khi mang đi cất.

Ngoài ra, trẻ mẫu giáo thường phải so sánh nhiều hơn và ít hơn, dài hơn và ngắn hơn, nặng hơn và nhẹ hơn. Phụ huynh có thể giúp trẻ dễ làm quen với nhiệm vụ ở trường mẫu giáo bằng cách nhấn mạnh các cụm từ so sánh khi ở nhà. Khi trẻ đứng cạnh bạn trong nhà bếp, bạn hãy hỏi những câu như: “Con lấy giúp mẹ cái tô lớn nhất nhé?”, “Con đặt cái nĩa nhỏ hơn lên bàn được không?”.

5. Hình học

Kỹ năng hình học dễ đạt được từ sớm bao gồm gọi tên và xác định hình dạng 2D như hình tròn, hình vuông, hình tam giác. Trẻ cần hiểu các hình có kích cỡ hay hướng khác nhau vẫn có thể cùng thuộc một dạng. Ngoài ra, trẻ nên nhận ra sự tương đồng giữa hình tròn và hình cầu, hay sử dụng những tên gọi không chính thức như “hộp” và “quả bóng” để xác định vật thể ba chiều.

Phụ huynh có thể hướng sự chú ý của trẻ đến các hình dạng được tìm thấy trong môi trường xung quanh. Khi đi bộ, bạn hãy chỉ cho trẻ xem bánh xe có hình tròn và yêu cầu trẻ tìm hình tròn nào khác. Trò Lego cũng là ý tưởng hay để xây dựng các kỹ năng ban đầu về không gian.

Dải Mobius (Mobius strip), dải băng kì lạ

Dải Mobius là một trò ảo thuật khá thú vị nhưng rất đơn giản. Nó là một dải băng giấy có 2 đầu dính ngược với nhau. Điểm đặc biệt của dải Mobius là khi chúng ta cắt dọc theo dải Mobius hoặc kết hợp các dải với nhau rồi cắt dọc các dải, sẽ cho ra những hình dạng mà chúng ta khó có thể giải thích về mặt vật lý hay toán học.

Lý thuyết về dải Mobius được phát triển và ứng dụng rất rộng rãi không khoa học và đời sống. Và nó đã phát triển thành một ngành hình học mới là ngành hình học Topology (Cấu trúc liên kết). Để tìm hiểu sâu hơn về lý thuyết dải Mobius, mọi người có thể vào link sau:

Lý thuyết về dải Mobius

Chúng ta sẽ bắt đầu trò chơi thú vị với dải Mobius nhé:

Chuẩn bị dụng cụ:

• Giấy A4 hoặc A3 hoặc chất liệu nào đó dễ cắt thành các dải băng dài.
• Băng dính loại nhỏ (2 cm)
• Kéo

Các bước thực hiện:

1. Đầu tiên, chúng ta cắt giấy thành các dải băng rộng khoảng 3 cm. Sau đó, dùng 1 dải băng dán 2 đầu lại với nhau (không xoắn). Dùng kéo cắt dọc vòng giấy. Kết quả sẽ cho ra 2 vòng giấy với chiều rộng nhỏ hơn.
2. Tiếp theo, chúng ta lấy dải băng khác, dán 2 đầu xoắn 1 vòng với nhau thành dải Mobius. Sau đó cắt dọc vòng giấy xem hiện tượng gì xảy ra? Nếu tiếp tục cắt dọc vòng giấy thì sao?
3. Bước 3, ta dán 2 vòng giấy thường. Sau đó dán vuông góc 2 vòng giấy với nhau rồi cắt dọc 2 vòng giấy. Hãy dự đoán xem chúng ta thu được hình gì?
4. Bước 4, chúng ta dán vuông góc 1 vòng giấy thường và 1 vòng Mobius rồi cắt dọc dải. Hình thu được là hình gì?
5. Bước 5, ta dán vuông góc 2 vòng Mobius vuông góc, cùng chiều xoắn với nhau rồi cắt dọc dải. Hình thu được là hình gì?
6. Nếu dán vuông góc 2 vòng Mobius ngược chiều thì sao?

Mục tiêu:

• Đây là hoạt động kích thích trí tưởng tượng của người xem nên người làm thí nghiệm hãy liên tục đặt câu hỏi cho người xem dự đoán kết quả. Sau khi thực hiện, kết quả sẽ khiến họ rất bất ngờ.
• Khi dán 2 vòng giấy với nhau nên chọn 2 màu sắc khác nhau để mọi người có thể tưởng tượng về hiện tượng họ thấy.

Hãy kết hợp nhiều dải Mobius hơn nữa để khám phá thêm những hình dạng thú vị

Mời các bạn cùng xem video: